Tòa Thánh hiện đang chỉ ra rằng Đức Giáo Hoàng vẫn tỉnh táo, bất chấp việc Ngài đang được điều trị tích cực. Theo một nguồn tin từ Vatican, Ngài đã tham gia vào việc soạn thảo văn bản được công bố bởi Vatican vào Chủ nhật cho buổi Angelus (buổi đọc kinh Truyền Tin chung tại quảng trường Thánh Phêrô).

Ai Điều Hành Tòa Thánh Khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô Vắng Mặt? 

Có những quy định về Giáo Luật cho trường hợp Đức Giáo Hoàng hoàn toàn mất khả năng thi hành trách nhiệm hoặc qua đời, nhưng khi Ngài còn đang nằm viện và được sự yêu cầu từ bác sĩ phải "nghỉ ngơi hoàn toàn" thì sao? Ai sẽ quản lý Tòa Thánh khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô không thể làm điều đó? Câu hỏi này đang được đặt ra khi Đức Giáo Hoàng đang mắc bệnh viêm phổi, phải nhập viện trong thời gian kéo dài.

"Nghỉ ngơi hoàn toàn" là điều mà các bác sĩ của Đức Giáo Hoàng đã chỉ định cho Ngài, khi chuẩn đoán Ngài đang mắc viêm phổi kép. Đây là một yêu cầu khó khăn đối với Đức Giáo Hoàng, người nổi tiếng với việc làm việc không ngừng nghỉ, đôi khi phải hy sinh cả kỳ nghỉ của bản thân để hoàn thành trách nhiệm.

"Cuộc sống vẫn tiếp diễn" 

“Đức Giáo Hoàng là người không biết mệt mỏi; chỉ có các bác sĩ mới có thể khiến Ngài nghỉ ngơi,” xác nhận của Hồng y Marcello Semeraro, tổng trưởng Bộ Tuyên Thánh và là cố vấn thân cận của Đức Thánh Cha Phanxicô, trong bài viết trên tờ La Repubblica của Ý.

Trong phòng của mình ở tầng 10 của tòa nhà chính của Bệnh viện Gemelli, Đức Giáo Hoàng đã xen kẽ giữa việc cầu nguyện, nghỉ ngơi và đọc báo trong suốt sáu ngày qua. Theo một nguồn tin từ Vatican, Ngài cũng đang nghiên cứu một số tài liệu làm việc mà các cộng sự đã gửi đến. Một số người cho rằng một số cuộc bổ nhiệm giám mục đã trở nên khả thi nhờ vào công việc mà Đức Giáo Hoàng đang thực hiện tại bệnh viện.

Dù vậy, Tòa Thánh vẫn tiếp tục hoạt động. Nhiều quan chức đã tiếp tục các chuyến công tác: Hồng y Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh Pietro Parolin đã dành bốn ngày ở Burkina Faso để kỷ niệm 125 năm truyền giáo tại quốc gia này; Hồng y Michael Czerny, tổng trưởng Bộ Thăng Tiến Phát Triển Con Người Toàn Diện, hiện đang ở Liban để mang sự ủng hộ của Đức Giáo Hoàng đến với người dân của đất nước này; và Tổng giám mục Paul Richard Gallagher, nhân vật chủ chốt trong ngoại giao Vatican, đã tham dự hội nghị an ninh ở Munich suốt cuối tuần qua.

“Cuộc sống vẫn tiếp diễn,” một quan chức Vatican cho biết. “Mọi người vẫn tiếp tục công việc như thường lệ.” 

Tuy nhiên, một số quyết định không thể được đưa ra mà không có sự chấp thuận của Đức Giáo Hoàng. Đây là trường hợp, chẳng hạn, với việc bổ nhiệm một giám mục hoặc công bố các tài liệu quan trọng do các bộ của Giáo triều ban hành. “Một số cuộc bổ nhiệm, đặc biệt, đã được đẩy lên sớm hơn,” một quan chức Tòa Thánh cho biết.

Tương tự, nếu không có sự can thiệp của Đức Giáo Hoàng, các vấn đề quan trọng đối với đời sống của Giáo hội có thể bị trì hoãn.

Một vùng xám của Giáo Luật 

Từ góc độ giáo luật, mọi thứ rất rõ ràng trong trường hợp một vị giáo hoàng qua đời. Quyền lực sẽ được giao cho Nhiếp Chính, hiện là Hồng y Kevin Farrell, trong thời gian trống ghế. Đức Hông Y này sẽ phụ trách các công việc hiện tại cho đến khi bầu ra vị giáo hoàng mới.

Nhưng giáo luật không quy định mọi thứ, đặc biệt là khi một vị giáo hoàng bị bệnh và phải nhập viện.

“Đức Giáo Hoàng vẫn là Đức Giáo Hoàng ngay cả khi đang nằm viện, bất kể sức khỏe của Ngài,” một người am tường giáo luật đã làm việc ở cấp cao nhất về vấn đề này cho biết. 

“Trong trường hợp hiện tại, Đức Giáo Hoàng vẫn có khả năng ủy quyền. Và nếu một tổng trưởng hoặc quan chức khác của Giáo Triều có thông điệp cho Ngài, họ có thể thông qua Quốc Vụ Khanh như thường lệ, và yêu cầu của họ sẽ được chuyển đến vị giáo hoàng,” vị luật gia khẳng định.

Tòa Thánh hiện đang chỉ ra rằng Đức Giáo Hoàng vẫn tỉnh táo, bất chấp việc Ngài đang được điều trị tích cực. Theo một nguồn tin từ Vatican, Ngài đã tham gia vào việc soạn thảo văn bản được công bố bởi Vatican vào Chủ nhật cho buổi Angelus (buổi đọc kinh Truyền Tin chung tại quảng trường Thánh Phêrô).

Thư từ chức của Đức Giáo Hoàng 

Tình hình sẽ hoàn toàn khác nếu Ngài rơi vào hôn mê hoặc mắc phải tình trạng mất khả năng phán đoán. Tòa Thánh có thể sẽ rơi vào bế tắc về mặt pháp lý, vì chỉ có Đức Giáo Hoàng mới có thể quyết định từ chức, và không ai có quyền “lật đổ” Ngài.

Với điều này trong tâm trí, Đức Giáo Hoàng Phanxicô — giống như Pius XII và Paul VI trước đây — đã viết một bức thư từ chức. Tài liệu này, được giao cho một trong những cộng sự thân cận nhất của Ngài vào đầu triều đại, và sau khi được xác thực bởi Hồng y đoàn, lý thuyết sẽ cho phép kết thúc triều đại nếu Đức Thánh Cha Phanxicô không còn khả năng làm điều đó. Tuy nhiên, tính hợp lệ của quy trình này vẫn đang được tranh luận giữa các luật gia am tường giáo luật, với một số nhà luật học đặt câu hỏi về tính hợp lệ của hành động như vậy.

Nhưng vấn đề vẫn tồn tại trong trường hợp khả năng lãnh đạo của Đức Giáo Hoàng không chắc chắn.

“Có một sự khác biệt giữa tình huống hoàn toàn không thể thực hiện, được quy định rõ ràng bởi giáo luật — đây là trường hợp khi Đức Giáo Hoàng đơn giản không thể diễn đạt suy nghĩ của Ngài — và tình huống chỉ là không thể thực hiện đơn giản, trong đó vẫn thuộc về Đức Giáo Hoàng để quyết định liệu Ngài có khả năng lãnh đạo hay không,” vị luật gia phân tích. “Vùng xám này là hệ quả của sự tự do hoàn toàn của Đức Giáo Hoàng và quyền lực toàn diện gắn liền với sứ mệnh của Ngài,” ông giải thích.

Nguồn: Aleteia.org

Chuyển ngữ: Tôma Nguyễn Quốc Việt

- Ban Dịch Thuật MFVN