Please Rate Vote 1 Vote 2 Vote 3 Vote 4 Vote 5  

Có bao giờ ai đó nhắc bạn rằng “Kiên nhẫn là một nhân đức” ngay khi bạn đang mất kiên nhẫn không? Thật khó để nhớ, nhưng đúng thế, kiên nhẫn là một nhân đức! Vậy còn những nhân đức khác thì sao? Đâu là những nhân đức quan trọng nhất trong đời sống Kitô hữu, và chúng giúp ta chống lại cám dỗ phạm tội như thế nào?

DANH SÁCH ĐẦY ĐỦ CÁC NHÂN ĐỨC VÀ THÓI XẤU MÀ MỌI KITÔ HỮU CẦN BIẾT

Có bao giờ ai đó nhắc bạn rằng “Kiên nhẫn là một nhân đức” ngay khi bạn đang mất kiên nhẫn không? Thật khó để nhớ, nhưng đúng thế, kiên nhẫn là một nhân đức! Vậy còn những nhân đức khác thì sao? Đâu là những nhân đức quan trọng nhất trong đời sống Kitô hữu, và chúng giúp ta chống lại cám dỗ phạm tội như thế nào?

Qua bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ từng nhân đức thiết yếu trong đời sống Kitô giáo, cùng với tật xấu đối nghịch của chúng. Bạn cũng sẽ biết định nghĩa của bốn nhân đức luân lý trụ, sự khác biệt giữa nhân đức nhân bản và nhân đức đối thần, và vai trò của ân sủng Thiên Chúa trong việc ban cho chúng ta các nhân đức ấy.

Nhân đức là gì?

Theo Sách Giáo lý Hội Thánh Công Giáo: “Nhân đức là một xu hướng thường xuyên và kiên trì để làm điều thiện. Nó khiến nhân vị không những thực hiện những hành vi tốt, mà còn cống hiến những điều tốt nhất của bản thân mình. Người nhân đức hướng về điều thiện với tất cả sức mạnh giác quan và tinh thần của mình; họ theo đuổi và lựa chọn điều thiện bằng những hành động cụ thể của mình. Mục đích của một đời sống nhân đức là trở nên giống Thiên Chúa.” (GLHTCG, số 1803)

Có rất nhiều nhân đức, nhưng không phải tất cả đều ở cùng một cấp độ. Một số nhân đức thể hiện rõ trong đời sống hằng ngày, như khi ta phải tự chủ trước món ngọt hấp dẫn hay nhẫn nại với đồng nghiệp. Những nhân đức khác lại sâu kín hơn, liên quan đến đời sống nội tâm, giúp ta gắn bó mật thiết hơn với Thiên Chúa hoặc đối diện những chọn lựa luân lý lớn hơn.

Theo giáo huấn Công giáo, các nhân đức được phân loại thành:

• 3 nhân đức đối thần (Tin, Cậy, Mến)
• 4 nhân đức trụ (Khôn ngoan, Công bằng, Can đảm, Tiết độ)
• 7 ơn Chúa Thánh Thần
• 12 hoa trái của Chúa Thánh Thần
• 7 nhân đức đối nghịch với bảy mối tội đầu.

Ngoài ra, cần phân biệt nhân đức nhân bản và nhân đức siêu nhiên. Nhân đức nhân bản là nhân đức con người có thể rèn luyện được nhờ nỗ lực của bản thân; Nhân đức siêu nhiên chỉ có thể được nhận nhờ ân sủng Thiên Chúa. Ví dụ: các nhân đức trụ là nhân đức nhân bản, nhưng có thể được Thiên Chúa làm cho thấm nhập sâu hơn trong linh hồn ta. Còn ba nhân đức đối thần thì hoàn toàn là nhân đức siêu nhiên.

Nhân đức Đối thần là gì?

Ba nhân đức đối thần là: Tin, Cậy, và Mến.

Sở dĩ gọi là đối thần (tức là “hướng về Thiên Chúa”) vì chúng nối kết trực tiếp con người với Thiên Chúa, Đấng ban chúng cho ta qua Bí tích Rửa tội, cùng với ân sủng thánh hóa. Chúng ta không thể tự đạt được các nhân đức này bằng sức riêng, nhưng có thể cầu xin để chúng lớn lên trong tâm hồn mình. Các kinh Tin - Cậy - Mến là những cách tuyệt vời để cầu nguyện cho các nhân đức ấy.

Nhờ các nhân đức đối thần, chúng ta được thông phần vào ơn thánh hóa và bản tính thần linh của Thiên Chúa, để rồi có thể hưởng vinh quang của Ngài trong đời sống vĩnh cửu.

Bốn Nhân đức trụ là gì?

Bốn nhân đức trụ là: Khôn ngoan, Công bằng, Can đảm, Tiết độ.

Từ “cardinal” trong tiếng Latinh có nghĩa là “bản lề”. Cũng như cánh cửa phải có bản lề để mở ra – đóng vào, thì mọi nhân đức khác trong đời sống luân lý đều “xoay quanh” bốn nhân đức nền tảng này. Chúng là những nhân đức nhân bản, điều chỉnh hành vi con người trong tương quan với bản thân và tha nhân.
Con người có thể rèn luyện chúng qua nỗ lực, nhưng Thiên Chúa cũng có thể thấm nhập chúng sâu trong ta hơn bằng ân sủng của Ngài.

Mỗi nhân đức trụ cột hướng dẫn một năng lực cụ thể của con người:

• Khôn ngoan (Prudence): hướng dẫn trí tuệ, giúp ta nhận biết điều đúng đắn.
• Công bằng (Justice): hướng dẫn ý chí, giúp ta thực hiện điều thiện và chu toàn bổn phận.
• Can đảm (Fortitude): điều chỉnh các cảm xúc đối diện thử thách, giúp ta can đảm và kiên định.
• Tiết độ (Temperance): điều hòa các dục vọng của giác quan, giúp ta biết chừng mực theo lý trí.

Bảy Nhân đức đối nghịch với Bảy Mối Tội Đầu là gì?

Các nhân đức này được gọi là “bảy nhân đức sinh động” (hoặc “bảy nhân đức nền tảng”) vì chúng chống lại bảy mối tội đầu - những khuynh hướng tội lỗi chính yếu làm tổn hại đời sống thiêng liêng. Theo truyền thống của các linh mục Dòng Lòng Thương Xót (Fathers of Mercy), bảy nhân đức sinh động được liệt kê như sau:

Khiêm nhường đối nghịch với tội căn bản là Kiêu ngạo.

Quảng đại đối nghịch với tội căn bản là Tham lam.

Khiết tịnh đối nghịch với tội căn bản là Dâm dục.

Hiền lành và Nhẫn nại đối nghịch với tội căn bản là Giận dữ.

Tiết độ đối nghịch với tội căn bản là Mê ăn uống.

Nhân hậu đối nghịch với tội căn bản là Ghen ghét.

Siêng năng đối nghịch với tội căn bản là Lười biếng.

Các nhân đức này không chỉ giúp ta tránh phạm tội, mà còn bồi dưỡng tâm hồn nên giống Chúa Kitô. Nhờ ân sủng, người Kitô hữu có thể thay thế thói xấu bằng nhân đức tương phản, để ngày càng tiến tới sự thánh thiện.

Các nhân đức và Chúa Thánh Thần

Sách Giáo Lý định nghĩa các ơn và hoa trái của Chúa Thánh Thần là “những khuynh hướng bền vững giúp con người dễ dàng theo sự soi dẫn của Chúa Thánh Thần” (GLHTCG, số 1830). Những nhân đức này nâng đỡ đời sống luân lý của chúng ta, giúp ta nên giống Thiên Chúa hơn. Chính nhờ các nhân đức ấy, chúng ta vượt thắng tội lỗi của mình và không ngừng tiến bước trên con đường nên thánh.

Bảy Ơn Của Chúa Thánh Thần Là Gì?

Bảy ơn của Chúa Thánh Thần gồm có: Khôn ngoan, Hiểu biết, Thông minh, Biết lo liệu, Sức mạnh, Đạo đức, và Kính sợ Thiên Chúa.

Chúng ta lãnh nhận các ơn của Chúa Thánh Thần nhờ ơn thánh hóa trong Bí tích Rửa Tội, và các ơn ấy được củng cố nơi ta qua Bí tích Thêm Sức. Những ơn này giúp ta luôn ngoan ngoãn trước tác động của ân sủng Thiên Chúa trong tâm hồn, để nhờ đó, ta có thể đạt tới mức độ thánh thiện cao hơn.

Mười Hai Hoa Trái Của Chúa Thánh Thần Là Gì?

Mười hai hoa trái của Chúa Thánh Thần được Thánh Phaolô liệt kê trong Thư gửi tín hữu Galát (Gl 5,22-23): Bác ái, Hoan lạc, Bình an, Nhẫn nhục, Nhân hậu, Từ tâm, Trung tín, Hiền lành, Tiết độ, Quảng đại, Khiêm tốn, và Khiết tịnh.

Các hoa trái của Chúa Thánh Thần phát sinh từ các nhân đức đối thần và các ơn của Chúa Thánh Thần. Chúng giúp chúng ta biến ân sủng của Thiên Chúa thành hành động cụ thể trong đời sống hằng ngày.

Các Nhân Đức và Thói Xấu Mà Mỗi Người Công Giáo Cần Biết

Bạn có biết rõ các nhân đức của mình không? Những khuynh hướng tốt lành này chính là nền tảng và điểm khởi đầu của đời sống thiêng liêng, giúp ta hướng lòng về Thiên Chúa và sống theo Thánh Ý Người.

Thói Xấu Là Gì?

Mỗi nhân đức đều có một khuynh hướng đối nghịch gọi là thói xấu, đó là khuynh hướng tội lỗi khiến ta xa cách Thiên Chúa. Một thói xấu có thể là sự thiếu hụt của một nhân đức, nhưng đôi khi cũng có thể là sự thái quá của chính nhân đức ấy, nghĩa là, ngay cả điều tốt cũng có thể trở nên xấu khi đi quá giới hạn.

Chúng ta cần biết rõ các nhân đức để có thể sống chúng cách trọn vẹn hơn,
và đồng thời nhận biết những thói xấu chính yếu luôn cám dỗ ta phạm tội,
để nhờ ơn Chúa trợ giúp, ta có thể nhổ tận gốc những thói xấu ấy khỏi đời sống mình.

Danh Sách Đầy Đủ Các Nhân Đức và Thói Xấu Tương Ứng

Bác Ái (Charity)

Bác ái là nhân đức đối thần, được Thiên Chúa ban cho chúng ta, giúp ta yêu mến Thiên Chúa trên hết mọi sự, và yêu chính mình cũng như tha nhân cách đúng đắn, vì tình yêu dành cho Thiên Chúa. Đây là nữ hoàng của mọi nhân đức, là nguồn sinh khí làm cho các nhân đức khác trở nên sống động.

Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo liệt kê nhiều hoa trái của đức bác ái:
“Hoan lạc, bình an và lòng thương xót… Bác ái là sự nhân hậu, nuôi dưỡng tinh thần tương thân, không vụ lợi và quảng đại; là tình bạn và sự hiệp thông” (GLHTCG, số 1829).

Các thói xấu đối nghịch: Hận thù, lười biếng thiêng liêng (nguội lạnh), ganh tị, bất hòa, tranh cãi, và coi người khác như phương tiện (vật hóa người khác).

Khiết Tịnh (Chastity)

Khiết tịnh là một hoa trái của Chúa Thánh Thần và cũng là một hình thức của nhân đức tiết độ. Nhân đức này hướng dẫn con người sử dụng đúng đắn bản năng tính dục, phù hợp với bậc sống của mỗi người theo thánh ý Thiên Chúa.

Thói xấu đối nghịch: Dâm dục (thả lỏng, lạm dụng tính dục), và ở cực đoan ngược lại là khắc kỷ cực đoan (quá khắt khe hoặc coi thường thân xác).

Biết Lo Liệu (Counsel)

Là một ơn của Chúa Thánh Thần, giúp ta nhạy bén và ngoan ngoãn đón nhận sự hướng dẫn của Thiên Chúa trong mọi hành động và quyết định của mình.

Siêng Năng (Diligence)

Là nhân đức giúp ta kiên trì và bền bỉ trong nỗ lực, để hoàn thành những điều mình đã khởi sự, không nản lòng trước khó khăn hay mệt mỏi.

Vui vẻ (Eutrapelia)

Là nhân đức của sự vui vẻ và dễ chịu, giúp tâm hồn giữ được sự quân bình, nhẹ nhàng, không trở nên quá căng thẳng hay uể oải trong cuộc sống; đây là niềm vui lành mạnh biết làm phong phú đời sống tinh thần mà không sa vào buông thả.

Đức Tin (Faith)

Là nhân đức đối thần, giúp ta tin vào Thiên Chúa và các chân lý được Người mạc khải. Dù không thể nhìn thấy hay hiểu trọn vẹn các mầu nhiệm mà Thiên Chúa tỏ bày, ta vẫn tin tưởng chúng là chân thật vì chính Thiên Chúa là Đấng chân thật. Thánh Phaolô viết: “Đức tin là bảo đảm cho những điều ta hy vọng, là bằng chứng cho những điều ta không thấy” (Dt 11,1).

Thói xấu đối nghịch: lạc giáo, nghi ngờ, bất tín.

Trung Tín (Faithfulness)

Là một hoa trái của Chúa Thánh Thần, giúp ta kiên định trung thành với những cam kết và bổn phận của mình.

Thói xấu đối nghịch: phản bội, bất trung.

Kính Sợ Thiên Chúa (Fear of the Lord)

Là một ơn của Chúa Thánh Thần, giúp ta xa tránh tội lỗi vì kính sợ xúc phạm đến Thiên Chúa. Kinh Thánh nói: “Kính sợ Đức Chúa là khởi đầu của khôn ngoan” (Cn 9,10).

Thói xấu đối nghịch: bất kính, coi thường sự thánh thiêng.

Can Đảm (Fortitude)

Vừa là một nhân đức trụ vừa là một ơn của Chúa Thánh Thần, giúp ta can đảm đảm nhận những việc khó khăn, đối diện nguy hiểm, và chịu đựng đau khổ với sức mạnh thiêng liêng. Các nhân đức liên hệ: can trường, kiên gan.

Thói xấu đối nghịch: hèn nhát, sợ hãi (ở cực đoan khác: liều lĩnh, không biết sợ).

Từ Tâm (Generosity)

Là một hoa trái của Chúa Thánh Thần, giúp ta biết cho đi và chia sẻ cách nhân hậu và dồi dào.

Thói xấu đối nghịch: keo kiệt, phung phí.

Hiền Hòa (Gentleness)

Là một hoa trái của Chúa Thánh Thần, giúp ta biết cảm thông và đối xử dịu dàng với tha nhân.

Thói xấu đối nghịch: hay gây gổ, thô bạo.

Nhân Từ (Goodness)

Là một hoa trái của Chúa Thánh Thần, giúp ta chúc lành và mong điều tốt đẹp cho người khác.

Biết Ơn (Gratitude)

Là phản ứng của tâm hồn trước những ân huệ Thiên Chúa ban và lòng tốt của tha nhân dành cho ta.

Thói xấu đối nghịch: ích kỷ, vô ơn.

Cậy Trông (Hope)

Là nhân đức đối thần, giúp ta ước ao Nước Trời và sự sống đời đời như hạnh phúc đích thực, đặt trọn niềm tin vào lời hứa của Đức Kitô, không dựa vào sức riêng nhưng vào ơn Chúa Thánh Thần (GLHTCG, số 1817).

Thói xấu đối nghịch: sợ hãi, tuyệt vọng, tự mãn (ảo tưởng được cứu mà không cần nỗ lực).

Khiêm Nhường (Humility)

Giúp ta nhận biết các ân huệ Thiên Chúa ban và sử dụng chúng theo thánh ý Người, đồng thời nhắc ta nhớ rằng mọi sự ta có đều bởi Thiên Chúa, và ta hoàn toàn tùy thuộc nơi Người.

Thói xấu đối nghịch: kiêu ngạo (cực đoan ngược lại: tự khinh, hạ thấp bản thân quá mức).

Hoan Lạc (Joy)

Là một hoa quả của Chúa Thánh Thần, giúp ta vui mừng khi đạt được điều tốt cho linh hồn mình.

Công Bằng (Justice)

Là nhân đức trụ cột, giúp ta trao cho người khác điều họ đáng được nhận.

Thói xấu đối nghịch: gian dối, bất công.

Nhân Hậu (Kindness)

Là một hoa trái của Chúa Thánh Thần, giúp ta đối xử với người khác bằng lòng tốt, sự dịu dàng và chân thành.

Thói xấu đối nghịch: hận thù, cay nghiệt, thờ ơ, ích kỷ.

Thông hiểu (Knowledge)

Là một ơn của Chúa Thánh Thần, giúp ta nhận ra điều thuộc về Thiên Chúa và sắp xếp ưu tiên đời sống cho phù hợp với đức tin.

Trung Thành (Loyalty)

Giúp ta giữ vững niềm tin và trung thành với các cam kết, nghĩa vụ và giá trị của mình.

Thói xấu đối nghịch: lười biếng, cuồng công việc (cực đoan ngược lại, làm việc quá sức).

Vâng Phục (Obedience)

Giúp ta chu toàn bổn phận cách mau mắn, dễ dàng và vui tươi. Ta được mời gọi vâng phục các bề trên hợp pháp, nhưng trên hết là vâng phục Thiên Chúa, trung thành với thánh ý và lề luật luân lý của Người. Ngôn sứ Samuel đã nói: “Vâng lời thì quý hơn của lễ” (1 Sm 15,22).

Thói xấu đối nghịch: bất tuân, chống đối.

Tâm Hồn Quảng Đại  (Magnanimity)

Là ý chí vươn tới những điều cao quý nhất, thể hiện tinh thần cao thượng, được hướng dẫn bởi khiêm nhường, giúp ta đạt tới đỉnh cao của sự thánh thiện.

Lòng Thương Xót (Mercy)

Là lòng trắc ẩn trước nỗi khổ và khó khăn của người khác, thúc đẩy ta ra tay giúp đỡ. Kinh Thương Xác Bảy Mối diễn tả những cách giúp đỡ vật chất, còn kinh Thương Linh Hồn Bảy Mối nói về những cách nâng đỡ tinh thần và đức tin của tha nhân.

Thói xấu đối nghịch: ích kỷ, ác tâm, cay nghiệt, không biết thương xót.

Đoan trang (Modesty)

Là một hoa trái của Chúa Thánh Thần, giúp ta tránh mọi thái quá trong cách sống và cư xử. Là một khía cạnh quan trọng của sự trong sạch, tôn trọng phẩm giá người khác và giữ gìn đức khiết tịnh.

Nhẫn Nại (Patience)

Là một hoa trái của Chúa Thánh Thần, giúp ta vui tươi và bình an trong gian nan thử thách.

Thói xấu đối nghịch: nóng giận.

Bình An (Peace)

Là một hoa trái của Chúa Thánh Thần, mang lại sự an tĩnh trong tâm hồn và nuôi dưỡng sự hòa hợp giữa con người với nhau.

Thói xấu đối nghịch: bất hòa, hận thù.

Bền Đỗ (Perseverance)

Giúp ta kiên định trong nỗ lực, tiếp tục hành động dù gặp trở ngại hay phản đối.

Đạo Đức – Lòng Thảo Kính (Piety)

Hướng dẫn ta yêu mến và tôn kính những gì là thánh thiêng, đặc biệt là tình con thảo đối với Thiên Chúa là Cha trên trời. Còn được gọi là lòng đạo đức hoặc lòng sùng kính.

Khôn Ngoan (Prudence)

Giúp ta biết làm điều gì, khi nào, vì sao, và hậu quả ra sao, nhờ đó hoàn thiện trí tuệ và sắp đặt đúng đắn mọi hành động. Đây là nhân đức dẫn đầu các nhân đức nhân bản, điều hòa mọi nhân đức khác. Các khía cạnh của khôn ngoan gồm: ý hướng trong sạch, quân bình, tiên liệu, và phân định.

Thói xấu đối nghịch: cẩu thả, thiếu kiên định.

Tiết Độ (Self-control hoặc Temperance)

Giúp ta điều hòa các ham muốn, nhất là những gì liên quan đến giác quan. Các hình thức cụ thể của tiết độ gồm: ăn chay, kiêng rượu, và khiết tịnh.

Thói xấu đối nghịch: háu ăn, tham lam, say sưa, dâm dục (ở cực đoan khác: khắc khổ quá mức).

Thành Thật (Truthfulness)

Là một hình thức của công bằng, giúp ta nói và truyền đạt sự thật một cách phù hợp với thời điểm và hoàn cảnh.

Thông Hiểu (Understanding)

Là ơn của Chúa Thánh Thần, giúp ta thâm nhập sâu hơn vào các chân lý đức tin.

Khôn Ngoan (Wisdom)

Là ơn của Chúa Thánh Thần, giúp ta phán đoán và sắp đặt mọi sự theo giáo huấn của Thiên Chúa.

Nhiệt Thành (Zeal)

Là bác ái được biểu lộ trong hành động, thúc đẩy ta hăng say vì Thiên Chúa, vì chân lý và vì phần rỗi các linh hồn.

Thói xấu đối nghịch: nguội lạnh, dửng dưng, tự mãn, thờ ơ.

Nguồn: ascensionpress.com

Văn Phương - Ban Dịch thuật MFVN

• Quay lại
• Tiếp Tục