Xã hội văn minh là điều tốt, khoa học tiến bộ là điều tốt. Nó nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho con người là điều rất tốt. Tuy nhiên, nó cũng mang nhiều mặt trái và sinh ra nhiều hệ lụy như sự phân biệt giàu-nghèo, lối sống thực dụng, thích hưởng thụ, chủ nghĩa cá nhân ích kỷ…

LÀM MỚI LẠI ĐỨC TIN

(Cv 1,1-11; Ep 1,17-23; Mt 28,19a-20b)

Kính thưa cộng đoàn phụng vụ! Trong đoạn Tin Mừng chúng ta vừa nghe: Trước khi về trời, Chúa Giêsu đã trối lại cho các môn đệ một lệnh truyền. Các nhà chú giải Kinh Thánh thường gọi là “Mệnh lệnh truyền giáo”. Mệnh lệnh này mang nhiều ý nghĩa thần học sâu sắc. Tuy nhiên, chúng ta cùng để ý một chút về thứ tự của các lời trong đó. Khi sai các môn đệ đến với muôn dân, Chúa Giêsu đã truyền các ông làm ba điều: Thứ nhất - “làm cho họ trở thành môn đệ”, Thứ hai - “làm Phép Rửa cho họ”, Thứ ba - “dạy bảo họ tuân giữ mọi điều Thầy đã truyền cho anh em”. Theo thứ tự ấy, Phép Rửa là kết quả của việc nhận ra “căn tính của người môn đệ” và lối sống “tuân giữ mọi điều Thầy truyền” là hệ quả đi liền sau Phép Rửa. Căn tính ấy, lối sống ấy chính là Tám mối phúc thật, là lối sống kiện toàn lề luật, là những điều vượt xa lý lẽ công bằng, thưởng phạt để tiến đến lối cư xử của tình yêu mà Người đã giảng dạy và thi hành trước đó (x. Mt 5,1-7,28).

Cho nên, Đức tin của chúng ta không dừng lại hay kết thúc ngay khi lãnh nhận Bí tích Rửa Tội. Nhưng đó mới chỉ là khởi đầu cho một cuộc hành trình: Hành Trình Đức Tin. Đức tin mà ta đã lãnh nhận cần được nuôi dưỡng không ngừng để có thể lớn lên và lan tỏa mỗi ngày. Nhưng thực tế không phải bất cứ ai đã lãnh nhận Đức tin cũng làm cho Đức tin ấy lớn lên và sinh hoa kết quả. Bởi có rất nhiều người sau khi Đức tin được ươm mầm trong tâm hồn liền bị bóp nghẹt, chôn vùi đi vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Vì thế, “có đạo”, “giữ đạo”, và “sống đạo” là ba điều hoàn toàn khác nhau.

Xã hội văn minh là điều tốt, khoa học tiến bộ là điều tốt. Nó nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho con người là điều rất tốt. Tuy nhiên, nó cũng mang nhiều mặt trái và sinh ra nhiều hệ lụy như sự phân biệt giàu-nghèo, lối sống thực dụng, thích hưởng thụ, chủ nghĩa cá nhân ích kỷ… Giữa hoàn cảnh xã hội như thế, hành trình sống Đức tin đôi khi là hành trình lội ngược dòng đời. Nhiều lúc, người ta chơi vơi khi phải chọn lựa “giữa giá trị Đức tin” và “giá trị đời thường”.

Giống như một cuộc khủng hoảng kinh tế tác động đến cả người giàu lẫn người nghèo, quan chức cũng như dân thường, người bán cũng như người mua. Trong đời sống Đức tin cũng vậy, không ai có thể tự hào rằng mình có thể đi trọn con đường mà không đôi lần vấp ngã. Vấp ngã không loại trừ ai. Không chỉ người tân tòng nhưng cả người đạo gốc; không chỉ là giáo dân nhưng cả mục tử, tu sĩ; không chỉ người trẻ “nông nổi nhất thời” nhưng cả người già “dạn dày sương gió” vẫn có thể vấp ngã như thường. Mỗi người một hoàn cảnh, mỗi người một lý do, không ai giống ai, không vấp ngã nào giống vấp ngã nào. Có người trẻ vấp ngã vì một lần hôn nhân đổ vỡ. Xấu hổ, ngại ngùng ngăn cản bước chân đến nhà thờ. Có người già vấp ngã, đơn giản chỉ là bất mãn vì thấy cha xứ ngày nay chẳng giống “cụ cố” ngày xưa. Có tu sĩ đã chọn “tu là cõi phúc” nhưng lại thấy “tình là cõi tiên”. Cũng có những vấp ngã thật êm ái, thật quen thuộc đến nỗi người ta chẳng thể nhận ra mình đang chìm dần. Như cám dỗ bước trong đời tu để tìm sự an toàn và thỏa mãn tham vọng cá nhân. Hay cám dỗ bởi sự đầy đủ, dư thừa của cải nơi các gia đình: Đói thì mở tủ lạnh, buồn thì nhậu, chán thì coi tivi, rảnh thì lên mạng chuyện gẫu nên chẳng thấy Chúa đâu. Nhiều người trẻ ngày nay sống như thể họ chẳng bao giờ cần đến Giáo Hội và chẳng cần biết Giáo Hội là ai. Một điều nguy hiểm hơn là nhân loại hôm nay dường như đang đánh mất cảm thức về Thiên Chúa và lòng thương xót của Người. Khi được an vui người ta chẳng còn biết dâng lời cảm tạ. Đã vậy, khi gian khổ cũng chẳng thấy cần phải cậy trông. Họ có xu hướng tự mình giải quyết mọi vấn đề, khi không được thì cam chịu vậy hoặc sống leo lắt trong tuyệt vọng mà không nhớ ra rằng mình còn có Chúa, một vị Thiên Chúa Yêu Thương.

Cho nên, có lần Chúa Giêsu đã từng thổn thức: “Khi Con Người ngự đến, liệu Người còn thấy lòng tin trên mặt đất này nữa chăng?” (Lc 18,8). Đó cũng là trăn trở của Giáo Hội trong ngàn năm thứ ba này: “Tái truyền giáo”. Và phải chăng mỗi người chúng ta cũng được mời gọi sống với những thao thức ấy để cùng anh chị em mình “làm mới lại đức tin.” Nghĩa là loan báo Tin Mừng cho những người “đã quên”.

Chúng ta thường nghĩ “truyền giáo” là phải đi rao giảng cho người chưa biết Chúa, “thừa sai” là phải đi đó đi đây. Điều ấy, quả không sai. Nhưng nếu chỉ truyền giáo như thế thôi thì cũng giống như cố gắng vỡ đất khai hoang rồi lại bỏ hoang cho cỏ mọc vậy. Vì thế, “truyền giáo” phải song hành với “tái truyền giáo”. Nếu truyền giáo là ươm mầm Đức Tin thì tái truyền giáo là chăm sóc cho cây Đức Tin ấy lớn lên và sinh hoa kết quả. Truyền giáo là bước khởi đầu thì tái truyền giáo là bước liền theo sau. Truyền giáo là công việc được ưu tiên thì tái truyền giáo là công việc phải làm hằng ngày. Với ý nghĩa này, mỗi người chúng ta sẽ trở thành “nhà thừa sai” trong chính gia đình, giáo xứ, thôn xóm, môi trường sống của mình và trở thành chứng nhân trước tiên là cho: một người chồng khô khan, một người con ngỗ nghịch, một người đồng nghiệp khó ưa hay người láng giềng thiếu bác ái… Đó cũng là ý nghĩa mà sách Công Vụ Tông Đồ đã nhắc tới trong bài đọc thứ nhất, Tin Mừng được loan báo khởi đi từ Giêrusalem: “Anh em sẽ là chứng nhân của Thầy tại Giêrusalem… cho đến tận cùng trái đất

Mừng lễ Chúa lên trời hôm nay, chúng ta cùng chiêm ngắm lại cuộc đời dương thế của Chúa Giêsu. Người đã khởi đầu trong thế giới này với tên gọi Emmanuel – Thiên Chúa ở cùng chúng ta (Mt 1, 24), khi hoàn tất sứ vụ ở trần gian, trong giây phút được tôn vinh bên Chúa Cha, Người lại phán: “Và đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế” (Mt 28,20). Người đã đến ban ơn cứu độ cho toàn nhân loại, và có lẽ Người không bao giờ muốn chúng ta lên Thiên đàng một mình. Cho nên: Chúng ta hãy cùng nhau nên thánh. Việc nên thánh là một chuyến đi với cộng đồng, cùng bước bên nhau. Không thể nên thánh một mình và Thiên Chúa cũng không cứu rỗi ai một mình” (Tông huấn Gaudete et Exultate, 6).

Tu sĩ Phê rô Nguyễn Văn Ba, M.F.